Europejskie systemy jakości żywienia

Unia Europejska już w 1992 roku przyjęła rozporządzenia prowadzące do premiowania wysokiej jakości żywności. Produkty takie, oprócz spełnienia podstawowych warunków dotyczących warunków bezpieczeństwa i higieny ich wytwarzania cechują się również tym, że powiązane są z danym środowiskiem i tradycją, często wytwarzane przez drobnych producentów. Funkcjonujący                         w strukturach unijnych system ochrony takich produktów wdrożony został ustawą o rejestracji                    i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych. Już w 2017 roku na prowadzonej przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi krajowej liście produktów tradycyjnych znajdowało się ponad 1000 pozycji, z podziałem na obszary województw. Wykaz ten jest ciągle rozszerzany, wielu producentów stara się o to, aby również ich produkt się na niej znalazł, ze względu na korzyści, które można dzięki temu uzyskać.

Charakterystyka produktów tradycyjnych

Produkty tradycyjne, to te, które wytworzone zostały za pomocą metod stosowanych od co najmniej 25 lat. Metodę należy odpowiedni uwiarygodnić, za pomocą przekazów fotograficznych, nagraniowych czy książkowych. W przypadku braku takich źródeł dopuszczalne jest również przeprowadzenie badań etnograficznych, opierających się przykładowo na wywiadach ze świadkami wytwarzania i spożywania produktu. Na listę produktów tradycyjnych trafić mogą mogą produkty mięsne (w tym rybne), mleczne, warzywa, owoce, wyroby piekarnicze i cukiernicze, oleje i tłuszcze, miody, napoje, dania gotowe i inne produkty.

Rodzaje ochrony

Zasadniczo ochrona dla produktów regionalnych i tradycyjnych opiera się na trzech rodzajach ochrony nazewnictwa.

•             Chroniona nazwa pochodzenia  – dotyczy przypadków, w których nazwa odnosi się pośrednio lub bezpośrednio do miejsca, konkretnego regionu lub kraju. Cechy charakterystyczne, jakość produktu stanowią o powiązaniu ze specyfiką obszaru w jakim powstaje.

•             Chronione oznaczenie geograficzne – odniesienie nazewnicze jest analogiczne jak                      w przypadku powyższym, dodatkowo jednak produkt musi posiadać renomę, specyficzne cechy lub jakość możliwą do powiązania w jednoznaczny sposób z regionem geograficznym.

•             Gwarantowana tradycyjna specjalność – dotyczy przypadków, w których nazwa jest specyficzna sama w sobie, ewentualnie wyraża taki charakter produktu rolnego lub środka spożywczego, sam produkt również musi być specyficzny, tj posiadać takie cechy, które odróżniają go od innych.

Korzyści płynące z rejestracji produktu

Po pierwsze zarejestrowanie produktu stanowi gwarancję, iż nikt, zarówno na terenie kraju jak również całej Unii Europejskiej nie będzie mógł posługiwać się  jego nazwą. Prowadzi to                             w konsekwencji do rozpowszechnianie wiadomości o jego unikalności. Zamieszczenie znaku graficznego na produkcie sprawia, że staje się on zauważalny dla milionów konsumentów w Unii Europejskiej, świadomych zarówno wyjątkowej jakości produktu, jak również dysponujących wysokimi dochodami pozwalającymi na jego zakup.