W Polsce działa prawie 300 Lokalnych Grup Działania. Członkami tych organizacji są przedstawiciele samorządów gmin, placówek oświaty, kultury, organizacji i stowarzyszeń działających na danym terenie, firm, spółdzielni i co najważniejsze, także zwykli mieszkańcy gmin.
W programie rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007-2013 zrealizowało lokalne strategie rozwoju na łącznym obszarze 291,3 tys. km2 zamieszkałym przez ponad 18 mln ludzi na łączną kwotę 3 mld 372,6 mln zł. Kolejna perspektywa na lata 2014-2020 to kwota przyznanych na realizację strategii wynosi łącznie ponad 787 mln euro. Wśród zakresów przedmiotowych dominuje zdecydowanie podejmowanie działalności gospodarczej (8151 umów) oraz rozwój działalności gospodarczej (3561 umów).
LEADER to wspierany ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego program unijny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Jego założenia są następujące:
- oddolność (obszerne zaangażowanie społeczności lokalnej w tworzeniu i realizacji założeń),
- terytorialność – LSR(lokalna strategia rozwoju) przygotowana dla danego, spójnego obszaru,
- zintegrowanie (łączenie różnych gałęzi gospodarki, współpraca różnych interesariuszy),
- partnerstwo (partnerstwo, w którym partycypują różne podmioty z sektora publicznego, społecznego i gospodarczego),
- innowacyjność projektów,
- decentralizacja zarządzania i finansowania projektów,
- współpraca (wymiana doświadczeń i rozpowszechnianie dobrych praktyk).
W nowym okresie programowania środków unijnych w latach 2021-2027 inicjatywa LEADER zostanie sfinansowana z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej, którym będzie zarządzać Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Aktualnie do 15 lutego trwają konsultacje społeczne tego dokumentu. W jego planie finansowym przewidziano, że na powyższe działanie będzie mniej środków o ponad połowę w porównaniu z poprzednim okresem programowania. W perspektywie 2014-2020 limit środków na działanie LEADER wynosił 787 mln €, a w nadchodzącym okresie programowania planuje się tylko 286 mln €.
Co ciekawe, zgodnie z założeniami w ramach działania LEADER przewidziano szerszy – w stosunku do dotychczasowego – katalog projektów, które mogą uzyskać wsparcie w ramach realizowanych przez LGD lokalnych strategii rozwoju. Ponadto LEADER będzie, odmiennie niż dotychczas, jedynym działaniem, w ramach którego gminy będą mogły finansować inwestycje istotne dla społeczności lokalnej z punktu widzenia rozwoju obszarów wiejskich.
W odniesieniu do powyższych punktów warto pamiętać, że LEADER jest jedynym działaniem, w ramach którego będzie możliwe wsparcie na tworzenie nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich w nowopowstałych lub istniejących przedsiębiorstwach nie związanych z rolnictwem.
Źródła:
- Lokalna grupa działania razem na piaskowcu oraz udostępniony przez nią raport
- Lokalna grupa działania Polesie
[1] www.ksow.pl
[2] http://nowe.lgdsp.pl/
